Các bước phân tích đối thủ cạnh tranh trong kinh doanh

Phân tích đối thủ cạnh tranh là rất giai đoạn rất quan trọng để xây dựng chiến lược kinh doanh và chiến lược marketing của một doanh nghiệp. Bạn đang thực hiện phân tích đối thủ cạnh tranh như thế nào? Cần thu thập những dữ liệu gì và bắt đầu từ đâu? Tất cả sẽ được gợi ý trong bài viết dưới đây, cùng DMA tìm hiểu ngay!

Vì sao cần phân tích đối thủ cạnh tranh?

Phân tích đối thủ cạnh tranh mang đến một số lợi ích quan trọng cho doanh nghiệp như:

• Bằng cách hiểu rõ lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp và thị trường, bạn có thể phát triển doanh nghiệp hiệu quả hơn.
• Tìm ra điểm mạnh và điểm yếu của đối thủ giúp bạn tập trung vào marketing một cách hiệu quả và dễ dàng tạo dấu ấn với khách hàng hơn.
• Đồng thời, phân tích đối thủ cũng giúp bạn tìm ra cơ hội kinh doanh mới và tăng doanh thu.

Do đó, trước khi bắt đầu kinh doanh, hãy thực hiện phân tích các đối thủ trên thị trường để nắm bắt những lợi thế cạnh tranh và phát triển doanh nghiệp theo một cách bền vững.

Các bước nghiên cứu đối thủ cạnh tranh trong kinh doanh

Phân tích đối thủ cạnh tranh là một quá trình khá quan trọng giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về môi trường kinh doanh và tạo ra các chiến lược tiếp thị thật sự hiệu quả. Để thực hiện được phân tích này, có một số bước quan trọng cần được tiến hành.

Bước 1: Xác định đâu là đối thủ cạnh tranh

Đầu tiên, doanh nghiệp của bạn cần xác định đâu là các đối thủ cạnh tranh chính trong lĩnh vực hoạt động kinh doanh của mình. Danh sách đối thủ cạnh tranh có thể bao gồm những công ty cùng ngành, những sản phẩm hoặc dịch vụ tương tự hoặc có thể thay thế. Có 3 loại đối thủ mà bạn cần quan tâm:

• Đối thủ trực tiếp: Đối thủ cạnh tranh trực tiếp là những đối thủ cung cấp các mặt hàng, dịch vụ tương tự như doanh nghiệp của bạn. Cả hai doanh nghiệp đều có chung một thị trường và nhóm khách hàng mục tiêu có đặc điểm như nhau. Mục tiêu của doanh nghiệp đều nhằm đến việc mở rộng thị phần và gia tăng trưởng lợi nhuận.
• Đối thủ gián tiếp: Đối thủ cạnh tranh gián tiếp là các doanh nghiệp không cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ giống doanh nghiệp của bạn, nhưng vẫn cạnh tranh với nhau trong một thị trường chung. Chẳng hạn như, một công ty sản xuất xe hơi và một công ty sản xuất xe máy không cạnh tranh trực tiếp với nhau, nhưng cả hai đều cạnh tranh trên khía cạnh thu hút sự quan tâm của khách hàng tham gia giao thông.
• Đối thủ tiềm ẩn: Đối thủ tiềm ẩn là những doanh nghiệp có thể xuất hiện và cạnh tranh trực tiếp đối với doanh nghiệp trong tương lai. Họ thường có đủ các yếu tố và tài nguyên mà nếu được khai thác đúng cách, họ có thể bắt đầu gia nhập ngành và gây ảnh hưởng đến thị trường.

Bước 2: Thu thập thông tin về đối thủ

Tiếp theo, sau khi đã xác định được các đối thủ cạnh tranh thì doanh nghiệp của bạn cần nghiên cứu đối thủ bằng cách thu thập những thông tin chi tiết về các doanh nghiệp này. Những thông tin này sẽ giúp doanh nghiệp của bạn nghiên cứu rõ ràng và toàn diện hơn. Hãy lập bảng phân tích đối thủ cạnh tranh bao gồm các thông tin như:

• Loại sản phẩm hoặc dịch vụ.
• Mô hình kinh doanh.
• Chiến lược marketing.
• Cơ cấu tổ chức.
• Thị phần hiện tại.
• Quy mô hoạt động.
• Những thay đổi gần nhất trong hoạt động kinh doanh.
• Vốn hóa thị trường và các thông tin tài chính khác.

Bước 3: Phân tích chi tiết đối thủ cạnh tranh

Với những thông tin và dữ liệu đã thu thập được, doanh nghiệp cần phân tích các dữ liệu đó và đưa ra những kết luận về vấn đề mà mình muốn biết. Doanh nghiệp có thể suy luận ra được nhiều điều thông qua phân tích và tính toán tổng thể về những đối thủ cạnh tranh.

Một số điều bạn có thể biết được thông qua phân tích các đối thủ của mình là:

• Xu hướng tiêu dùng là gì?
• Vì sao người dùng lựa chọn sản phẩm hoặc dịch vụ của đối thủ?
• Kênh phân phối nào hoạt động hiệu quả nhất?
• Hình thức quảng cáo nào mang lại thành công cho đối thủ cạnh tranh?
• Đối thủ có thế mạnh và điểm yếu là gì?
• Tình hình tài chính của đối thủ cạnh tranh ra sao?
• Tiềm năng phát triển và mở rộng của đối thủ như thế nào?

Sự thành công của một doanh nghiệp đến từ sự kết hợp của nhiều yếu tố. Việc phân tích sẽ trở nên chính xác hơn khi có sự hỗ trợ của những chuyên gia trong mỗi lĩnh vực. Ví dụ, bạn cần đến những chuyên viên phân tích về tài chính để xem xét dữ liệu tài chính thu đã thập được của đối thủ. Hay bạn cũng sẽ cần đến những nhân sự nhiều năm kinh nghiệm trong ngành marketing để phân tích chiến lược marketing của những đối thủ cạnh tranh.

Bước 4: So sánh với đối thủ cạnh tranh

So sánh người khác với chính mình cũng sẽ giúp bạn nhìn nhận được sự khác biệt và điểm mạnh, cũng như điểm yếu của bản thân. Việc so sánh tương quan sẽ giúp cho doanh nghiệp nhận thức rõ ràng hơn mình đang thiếu hụt những gì so với đối thủ và cũng như những điểm vượt trội hơn của doanh nghiệp.

Ngoài ra, so sánh doanh nghiệp của mình với đối thủ cạnh tranh khuyến khích các doanh nghiệp nỗ lực phát triển sản phẩm và dịch vụ ngày càng trở nên tốt hơn. Doanh nghiệp có thể tìm cách để cho ra mắt các dòng sản phẩm mới đáp ứng nhu cầu của nhiều người dùng hơn và cải tiến những sản phẩm trước đó để tạo ra sự khác biệt.

Bước 5: Xây dựng chiến lược

Ở bước này, doanh nghiệp của bạn đã biết mình có điểm mạnh và điểm yếu như thế nào. Bây giờ là lúc họ cần xác định cách để phát triển hơn nữa điểm mạnh và bù lấp điểm yếu. Trong quá trình phân tích doanh nghiệp cũng có thể phát hiện ra một số điều mà đối thủ đã bỏ lỡ và tận dụng chúng trong phát triển chiến lược kinh doanh.

Chẳng hạn, doanh nghiệp có thể khai thác những điểm yếu của đối thủ và sáng tạo chiến dịch quảng cáo. Qua việc thực hiện những bước phân tích đối thủ cạnh tranh, doanh nghiệp sẽ có cái nhìn tổng quan hơn về thị trường, đối thủ và khách hàng. Từ đó, định hình chiến lược kinh doanh và tiếp thị hiệu quả hơn để gia tăng khả năng cạnh tranh.

Những lưu ý khi phân tích đối thủ

Phân tích đối thủ cạnh tranh là một công việc khá phức tạp và đòi hỏi cần có nhiều nhân lực lẫn tài nguyên để có thông tin chất lượng nhất. Sau đây là một số lưu ý để có thể giúp cho quá trình nghiên cứu của doanh nghiệp trở nên thuận lợi hơn:

Tận dụng những mô hình phân tích kinh doanh

Các mô hình phân tích đã được áp dụng, thử nghiệm và sử dụng trong nhiều năm qua. Việc áp dụng các mô hình cũng giúp doanh nghiệp của bạn thu thập đúng dữ liệu và biết được mình cần làm những gì. Có nhiều mô hình phân tích kinh doanh mà doanh nghiệp có thể sử dụng như:

• Mô hình SWOT: SWOT là viết tắt của Strengths (điểm mạnh), Weaknesses (điểm yếu), Opportunities (cơ hội) và Threats (mối đe dọa). Mô hình này giúp bạn xác định và đánh giá các yếu tố nội và ngoại vi ảnh hưởng đến doanh nghiệp
• Mô hình PESTEL: PESTEL đại diện cho Political (chính trị), Economic (kinh tế), Social (xã hội), Technological (công nghệ), Environmental (môi trường) và Legal (pháp luật). Mô hình này giúp bạn phân tích các yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh
• Mô hình 5 Forces của Porter: Mô hình này phân tích 5 áp lực cạnh tranh trong một ngành công nghiệp bao gồm Threat of New Entrants (mối đe dọa từ các đối thủ mới), Bargaining Power of Buyers (sức mạnh đàm phán của khách hàng), Bargaining Power of Suppliers (sức mạnh đàm phán của nhà cung cấp), Threat of Substitute Products or Services (mối đe dọa từ sản phẩm hoặc dịch vụ thay thế) và Intensity of Competitive Rivalry (mức độ cạnh tranh giữa các đối thủ).
• Mô hình Ansoff: Mô hình này tập trung vào mở rộng thị trường và phát triển sản phẩm. Mô hình Ansoff bao gồm 4 chiến lược: Market Penetration (xâm nhập thị trường), Market Development (phát triển thị trường), Product Development (phát triển sản phẩm) và Diversification (đa dạng hóa)

Đầu tư nguồn lực để có thông tin chất lượng

Những thông tin đầu vào là một yếu tố rất quan trọng để kết quả phân tích chính xác và hữu dụng. Chính vì vậy, doanh nghiệp cần có một đội ngũ có chuyên môn và đủ am hiểu về thị trường hoặc có khả năng phân tích dữ liệu lớn. Nếu cần đưa ra những quyết định quan trọng, doanh nghiệp của bạn có thể cân nhắc thuê các công ty nghiên cứu thị trường để hỗ trợ trong việc tìm kiếm, phân tích thông tin và tư vấn kinh doanh.

Sử dụng dữ liệu hợp lý

Sử dụng dữ liệu hợp lý là một trong những điều quan trọng cần nhớ khi thu thập dữ liệu về đối thủ. Ví dụ, nếu bạn muốn so sánh kết quả kinh doanh của mình và công ty đối thủ thì bạn nên sử dụng dữ liệu tài chính có mốc thời gian như nhau. Hoặc giả sử công ty đối thủ có chi nhánh nước ngoài, bạn chỉ nên dùng dữ liệu ở Việt Nam để so sánh trở nên hợp lý hơn.

Quan sát hành vi cạnh tranh của đối thủ

Quan sát hành vi của đối thủ là yếu tố rất quan trọng. Cần xem xét xem liệu họ có đang triển khai những hoạt động tiếp thị, chính sách giá cả, chiến dịch quảng cáo hoặc một số hành động khác hay không. Biết được những động thái dù là nhỏ nhất của đối thủ cũng sẽ giúp ích khá nhiều cho quá trình nghiên cứu và tìm ra những phương pháp tốt hơn để cạnh tranh.

Những công cụ hỗ trợ phân tích đối thủ hiệu quả

Trong lĩnh vực marketing, sẽ có một số công cụ hỗ trợ cho bạn phân tích dữ liệu số của đối thủ Nên nhớ rằng chúng chỉ là các công cụ hỗ trợ và bạn nên kết hợp với nhiều dữ liệu khác nữa để phân tích toàn diện hơn.

SEMrush

SEMrush là một công cụ phân tích những chỉ số website được sử dụng rộng rãi để nghiên cứu từ khóa, phân tích website của đối thủ cạnh tranh, kiểm tra xếp hạng website và từ đó đề xuất chiến lược marketing trực tuyến.

Công cụ này cung cấp một số thông tin chi tiết về từ khóa bao gồm số lượt tìm kiếm mỗi tháng, mức độ cạnh tranh của từ khoá và đề xuất những từ khóa liên quan, giúp người dùng tìm kiếm những từ khóa phù hợp và xác định chiến lược quảng cáo trên Google Ads. Doanh nghiệp chỉ cần chọn lọc từ khóa mà họ muốn đạt ranking trên các công cụ tìm kiếm cùng với việc xác định đối thủ cạnh tranh.

Ngoài ra, SEMrush cũng cho phép người dùng phân tích đối thủ cạnh tranh, đánh giá mức độ cạnh tranh và những từ khóa mà đối thủ sử dụng để đưa ra các chiến lược marketing hiệu quả.

Ahrefs

Ahrefs cũng tương tự như Semrush là một công cụ phân tích trong lĩnh vực SEO và cung cấp nhiều tính năng để nghiên cứu và phân tích đối thủ của bạn. Dưới đây là một số chức năng chính của Ahrefs để phân tích cạnh tranh:

• Phân tích từ khóa: Ahrefs cho phép bạn tìm hiểu về từ khóa mà đối thủ đang sử dụng để tăng cường hiệu quả SEO và quảng cáo. Bạn có thể xem thông tin về lưu lượng tìm kiếm, đánh giá mức độ cạnh tranh và xem các từ khóa liên quan.
• Phân tích liên kết: Bạn có thể xem các liên kết đến trang web của đối thủ để hiểu về chiến lược backlink của họ. Ahrefs cung cấp thông tin về tên miền chất lượng cao, số lượng liên kết và các chi tiết khác về liên kết.
• Phân tích nội dung: Bằng cách sử dụng Ahrefs, bạn có thể xem nội dung trang web của đối thủ và tìm hiểu về cấu trúc trang, từ khóa được tập trung và các yếu tố tối ưu hóa khác. Điều này giúp bạn tìm ra các điểm mạnh và yếu của đối thủ và tạo ra chiến lược nội dung tương ứng.
• Theo dõi xếp hạng: Ahrefs cho phép bạn theo dõi xếp hạng từ khóa của đối thủ trong thời gian thực. Bạn có thể theo dõi sự thay đổi xếp hạng và đánh giá hiệu quả của các chiến lược SEO và tiếp thị của đối thủ.

SpyFu

SpyFu là một công cụ hỗ trợ phân tích cạnh tranh trực tuyến được sử dụng để nghiên cứu và so sánh với các đối thủ trong tiếp thị trực tuyến. Với SpyFu, bạn có thể tìm hiểu về chiến lược từ khóa và quảng cáo của đối thủ đang chạy, xem xét vị trí SEO và khám phá thêm các cơ hội cạnh tranh.

Với SpyFu sẽ giúp bạn có thể khám phá từ khóa mà đối thủ sử dụng trong chiến dịch marketing của họ. Ví dụ như xem thông tin về số lần tìm kiếm hàng tháng, mức độ cạnh tranh và xếp hạng từ khóa của đối thủ. Điều này giúp cho bạn hiểu rõ hơn về những từ khóa quan trọng mà đối thủ đang tập trung SEO và cải thiện chiến lược từ khóa của chính mình.

Công cụ quảng cáo SpyFu cũng cho phép bạn xem những quảng cáo Google Ads mà đối thủ đang chạy. Bạn có thể xem thông tin về quảng cáo, ngân sách quảng cáo và từ khóa được sử dụng trong những chiến dịch. Tính năng này giúp bạn nắm bắt được chiến lược quảng cáo của những đối thủ và tìm cách thiết lập chiến lược quảng cáo tốt hơn.

SimilarWeb

SimilarWeb là một công cụ phân tích website và nghiên cứu cạnh tranh được sử dụng để tìm hiểu về hoạt động trực tuyến của doanh nghiệp so với đối thủ của họ. Với SimilarWeb, bạn có thể xem thông tin về lưu lượng truy cập, nguồn lưu lượng, hành vi người dùng và một số khía cạnh khác liên quan đến các trang web.

Một trong những tính năng quan trọng của SimilarWeb là khả năng xem thông tin về lưu lượng truy cập của một website cụ thể. Bạn có thể tìm hiểu về tổng lưu lượng truy cập hàng tháng, số lượt xem trang, thời gian trung bình mà người dùng ở lại trên website và tỷ lệ thoát. Nhờ đó, giúp bạn đánh giá mức độ phổ biến và tương tác của website, cũng như so sánh với đối thủ.

Ngoài ra, SimilarWeb cũng cung cấp những thông tin về hành vi người dùng, bao gồm thông tin về những website liên quan, từ khóa tìm kiếm, các nguồn traffic và hơn thế nữa. Bạn có thể nắm bắt được sở thích và hành vi của khách hàng tiềm năng, từ đó tùy chỉnh chiến lược tiếp thị và tạo ra nội dung hấp dẫn nhằm thu hút họ.

Những câu hỏi thường gặp khi phân tích đối thủ

Làm thế nào để tìm ra cơ hội kinh doanh mới từ phân tích đối thủ cạnh tranh?

Từ phân tích cạnh tranh, bạn có thể phát hiện những lỗ hổng trong sản phẩm/dịch vụ của đối thủ mà bạn có thể khai thác, hoặc tìm ra những chức năng hoặc nhu cầu chưa được đáp ứng mà doanh nghiệp của bạn có thể thỏa mãn.

Phân tích đối thủ cạnh tranh có đòi hỏi nhiều thời gian và tài nguyên không?

Hoàn toàn có, phân tích đối thủ cạnh tranh đòi hỏi khá nhiều thời gian và tài nguyên, nhưng đây là một hoạt động quan trọng và cần thiết, giúp bạn củng cố vị trí cạnh tranh và phát triển doanh nghiệp một cách bền vững.

Ai nên thực hiện phân tích đối thủ cạnh tranh trong doanh nghiệp?

Phân tích đối thủ cạnh tranh là một hoạt động cần được thực hiện bởi các bộ phận liên quan như bộ phận tiếp thị, kinh doanh, và nghiên cứu thị trường.

Khi nào nên thực hiện phân tích đối thủ?

Phân tích đối thủ cạnh tranh là hoạt động cần diễn ra liên tục và cần thực hiện thường xuyên, đặc biệt khi có sự thay đổi trong thị trường hoặc hoạt động của đối thủ.

Quan bài viết trên DMA đã cung cấp cho bạn một số thông tin cần thiết về hoạt động phân thích đối thủ cảnh tranh. Hy vọng doanh nghiệp của bạn sẽ áp dụng được các bước phân tích đối thủ cạnh tranh để phát triển năng lực cạnh tranh và hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.