Ngày nay, mô hình doanh nghiệp SME đang ngày càng phát triển. Theo như khảo sát, SME hiện đang chiếm tới hơn 96% tổng số các doanh nghiệp, tạo ra hơn 50% tổng số việc làm đồng thời đóng góp từ 30% đến 53% tổng số thu nhập GDP.
Vậy thì, bạn đã biết được gì về doanh nghiệp SME, cơ sở pháp lý nào được dùng để xác định và hỗ trợ cho doanh nghiệp SME? Vai trò của doanh nghiệp SME là gì và hiện mô hình này có điểm gì đặc biệt so với Startup?
Qua bài đọc bạn sẽ hiểu được doanh nghiệp SME là gì? Vai trò cũng như sự khác biệt SME và cả Startup dưới đây của Digital Marketing Agency DMA hãy cùng tìm hiểu ngay nhé!
Doanh nghiệp SME là gì?
Doanh nghiệp SME là gì? SME (hay cụm từ viết tắt của Small and Medium Enterprise) được hiểu chính là một loại hình doanh nghiệp với quy mô vừa và nhỏ. Khái niệm này được dùng trên thị trường toàn cầu để nói đến tất cả các doanh nghiệp có cùng quy mô ở tất cả mọi ngành nghề.
Hiện nay, thì mô hình doanh nghiệp SME đang được rất nhiều người lựa chọn chính vì quy mô, yêu cầu phù hợp với họ. Bên cạnh đó, thì chúng ta còn có được phần đãi ngộ hợp lý, ưu tiên hơn là khi làm việc tại các tập đoàn lớn.
Doanh nghiệp SME chiếm trên 96% tổng số các doanh nghiệp trên toàn cầu hiện nay. Do vậy, mô hình này vẫn giữ vai trò quan trọng trong việc giải quyết tối đa về vấn đề việc làm cho đa số người lao động và nhu cầu phát triển của kinh tế xã hội.
Cũng chính vì vậy, tỷ lệ cạnh tranh giữa các nhà doanh nghiệp SME là tương đối rất lớn. Doanh nghiệp SME còn phải gặp nhiều khó khăn trong việc quản lý, tiếp cận với chuỗi cung ứng hay huy động vốn từ nhà đầu tư và nguy cơ phá sản là vô cùng lớn.
Cơ sở pháp luật có liên quan đến doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam hiện nay
Tiêu chí để có thể xác định doanh nghiệp vừa và nhỏ
Ngày 26/8/2021, Chính phủ đã ban hành Nghị định 80/2021/NĐ-CP, chiếu theo đó, tiêu chí để xác định doanh nghiệp nhỏ hay vừa được quy định tại Điều 5. Tiêu chí xác định doanh nghiệp nhỏ hay vừa. Tiêu chí này được viết và hiểu như sau:
- Doanh nghiệp siêu nhỏ:
Trong các lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, công nghiệp và cả xây dựng thì sẽ sử dụng lao động có tham gia đăng ký BHXH không quá 10 người/năm và tổng số doanh thu không quá 3 tỷ đồng/năm hay tổng nguồn vốn không quá 3 tỷ đồng/năm.
Trong các lĩnh vực thương mại hay dịch vụ thì sẽ sử dụng lao động có tham gia đăng ký BHXH không quá 10 người/năm và tổng số doanh thu không quá 10 tỷ đồng/năm hay tổng nguồn vốn không quá 3 tỷ đồng/năm.
- Doanh nghiệp nhỏ
Trong các lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản hay công nghiệp và cả xây dựng thì sẽ sử dụng lao động có tham gia đăng ký BHXH không quá 100 người/năm và tổng số doanh thu không quá 50 tỷ đồng/năm hay tổng nguồn vốn không quá 20 tỷ đồng/năm.
Đối với doanh nghiệp nhỏ trong lĩnh vực thương mại hay dịch vụ thì việc sử dụng lao động có tham gia đăng ký BHXH không quá 50 người/năm và tổng số doanh thu không quá 100 tỷ đồng/năm hay tổng nguồn vốn của năm không quá 50 tỷ đồng/năm.
Các doanh nghiệp nhỏ phải đảm bảo các tiêu chí kể trên nhưng không áp dụng cho doanh nghiệp siêu nhỏ theo quy định tại khoản 1. Doanh nghiệp siêu nhỏ.
- Doanh nghiệp vừa
Trong các lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản hay cả trong lĩnh vực công nghiệp và xây dựng thì sẽ sử dụng lao động có tham gia đăng ký BHXH không quá 200 người/năm và tổng số doanh thu không quá 200 tỷ đồng/năm hay tổng nguồn vốn không quá 100 tỷ đồng/năm.
Trong các lĩnh vực thương mại hay dịch vụ thì sẽ sử dụng lao động có tham gia đăng ký BHXH không quá 100 người/năm và tổng số doanh thu không quá 300 tỷ đồng/năm hay tổng nguồn vốn không quá 100 tỷ đồng/năm.
Các doanh nghiệp vừa phải đảm bảo các tiêu chí trên nhưng cũng không phải là doanh nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ theo những gì quy định tại khoản 1, khoản 2.
Nguyên tắc để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa
Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa ban bố năm 2017 đã quy định về Nguyên tắc hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Điều 05 viết như sau:
- Việc hỗ trợ cho doanh nghiệp nhỏ và vừa bắt buộc phải tôn trọng quy luật thị trường, phải phù hợp với điều ước quốc tế mà nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam chính là thành viên.
- Phải bảo đảm công khai, minh bạch về mặt nội dung, đối tượng, thủ tục, trình tự, nguồn lực, mức độ hỗ trợ và cả kết quả thực hiện.
- Nhà nước thực hiện hỗ trợ cho doanh nghiệp nhỏ và vừa có trọng tâm, có thời hạn, để phù hợp với mục tiêu đó là hỗ trợ và khả năng có thể cân đối nguồn lực.
- Việc thực hiện hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa sử dụng từ nguồn lực ngoài Nhà nước sẽ do các tổ chức, cá nhân tài trợ ủng hộ được thực hiện theo quy định của tổ chức, cá nhân đó nhưng phải đảm bảo đó là không được trái quy định của pháp luật.
Trong trường hợp SME đồng thời đáp ứng được điều kiện của nhiều mức hỗ trợ khác nhau trong cùng một nội dung hỗ trợ theo quy định của Luật này và cả các quy định khác của pháp luật có liên quan, doanh nghiệp phải lựa chọn mức hỗ trợ có lợi nhất cho bản thân.
Trường hợp có nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa cùng có thể đáp ứng điều kiện hỗ trợ theo quy định của Luật thì sẽ ưu tiên lựa chọn doanh nghiệp nhỏ và vừa do những người phụ nữ làm chủ hay các doanh nghiệp nhỏ và vừa sử dụng nhiều nhân sự lao động nữ hơn.
Doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ được nhận hỗ trợ khi bản thân đã thực hiện đầy đủ quy định về Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2017 và cả các quy định khác của pháp luật có liên quan đến.
Thuận lợi và khó khăn của người làm doanh nghiệp SME
Doanh nghiệp SME chỉ có thể hoạt động trong một quy mô vừa và nhỏ, do vậy, có rất nhiều thuận lợi để bản thân phát triển. Tuy nhiên, chính vì sự cạnh tranh của thị trường, nên SME cũng gặp phải rất nhiều khó khăn cùng với nguy cơ thất bại cao.
Thuận lợi
- Nguồn nhân lực dồi dào: các doanh nghiệp SME sẽ không phải mất quá nhiều thời gian, công sức để có thể tìm kiếm nguồn lao động.
- Khả năng phát triển và tiến xa hơn: Doanh nghiệp SME chỉ cần bạn biết nắm bắt thời cơ và có thể đáp ứng được nhu cầu của khách hàng là bạn đã có thể phát triển, đảm bảo doanh nghiệp có khả năng cạnh tranh đồng thời thúc đẩy doanh nghiệp mở rộng hơn thị trường.
- Vận hành linh hoạt: Doanh nghiệp SME sẽ dễ thay đổi để bản thân có thể đáp ứng được nhu cầu của nền kinh tế thị trường, đồng thời để dễ dàng đưa sản phẩm xuất khẩu ra nước ngoài nhờ vào sự hội nhập sâu rộng.
- Điều hướng quản lý kinh doanh, việc thay đổi nhân sự và nhân viên sẽ nhanh chóng, dễ dàng hơn ngay cả khi đứng trước những biến động của thị trường.
- Chi phí đầu tư phát triển không quá cao và xa, cơ hội thu hồi vốn nhanh chóng.
Dịch vụ tham khảo: Tiếp cận đối tượng khách hàng tiềm năng thông qua email.
Khó khăn
Bên cạnh những cơ hội để phát triển đã kể trên, mô hình doanh nghiệp SME hiện cũng đang gặp phải những khó khăn nhất định làm đe dọa đến sự tồn tại và phát triển của họ. Một số thách thức mà SME sẽ gặp phải có thể kể đến như sau:
- Nguồn vốn hạn chế: Nhiều doanh nghiệp SME thường thiếu vốn để có thể bắt đầu kinh doanh trong khi đó thì nhiều ngân hàng và tổ chức tín dụng thường rất hạn chế cho vay đối với các doanh nghiệp này.
- Chiến lược marketing chưa hiệu quả: Các doanh nghiệp SME thường không quá đầu tư vào marketing, do đó, việc phát triển và quảng bá sản phẩm chưa hiệu quả.
- Quản lý, điều hành thiếu kinh nghiệm: Người làm chủ doanh nghiệp SME chưa thể quản lý được nguồn lực và dòng tiền cũng như không thể đưa ra chiến lược phù hợp nên sự điều hành chưa thực sự được tối ưu.
- Thị trường cạnh tranh vô cùng khốc liệt: Doanh nghiệp SME phải chịu sự cạnh tranh với nhiều doanh nghiệp cùng với quy mô và cả từ các thương hiệu lớn khác.
- Cơ sở vật chất, hạ tầng tại hầu hết các doanh nghiệp SME thường nhận về đánh giá thấp hơn, không được đầu tư kỹ, trang bị so với doanh nghiệp lớn khác.
Vai trò của doanh nghiệp SME
Thúc đẩy nền kinh tế đổi mới, trở nên năng động
Với quy mô vốn đầu khá tư nhỏ, bộ máy tổ chức lại gọn nhẹ, SME có thể tham gia vào các thị trường tiềm năng. nhờ đó, sản phẩm của doanh nghiệp SME sẽ cung cấp đến thị trường đa dạng, phong phú cho nhiều lĩnh vực khác nhau.
Bên cạnh đó, thì doanh nghiệp SME còn có thể khai thác thế mạnh về đất đai, tài nguyên và cả lao động của từng vùng, đặc biệt nhất là các ngành nông, lâm, hải sản hay ngành công nghiệp chế biến. Từ đó, SME giúp thúc đẩy nền kinh tế đổi mới và năng động.
Giải quyết nhu cầu việc làm và góp phần phát triển kinh tế xã hội
Doanh nghiệp SME đóng vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của nền kinh tế xã hội. Theo như khảo sát, SME chiếm lĩnh tới hơn 96% tổng số các doanh nghiệp và đã tạo ra từ 50% tổng số việc làm đồng thời đóng góp từ 30% đến hơn 53% tổng thu nhập GDP.
Như vậy, các doanh nghiệp SME đã giúp cho xã hội giải quyết được phần lớn nhu cầu về việc làm. Nguồn lao động và cả sản phẩm được tạo ra từ tay các doanh nghiệp SME cũng góp phần đẩy mạnh khả năng phát triển của nền kinh tế xã hội.
Sự hình thành và phát triển đội ngũ lao động với chất lượng cao
Chính sự nhờ sự cạnh tranh trong các doanh nghiệp SME đã tạo nên môi trường tốt cho mọi nhà kinh doanh thỏa sức sáng tạo cũng như phát triển bản thân. Họ cảm thấy tự do hơn, năng động hơn, có thể được rèn luyện để có trình độ cao hơn.
Khi mà người lao động làm việc trong môi trường SME, bản thân họ sẽ được hoạt động trong nhiều vị trí khác nhau. Nhờ vào đó, người lao động sẽ dần trở nên linh hoạt và có thể am hiểu nhiều lĩnh vực đồng thời ngày càng phát triển bản thân.
Phát triển ngành công nghiệp và ngành dịch vụ
Doanh nghiệp SME luôn luôn đóng góp vào sự phát triển quan trọng của ngành thương mại dịch vụ ở từng địa phương. Đặc biệt là với khu vực nông thôn, doanh nghiệp SME đóng một vai trò quan trọng vào công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Bên cạnh đó, người làm doanh nghiệp SME sẽ thường quan tâm đến vấn đề chuyên môn hóa vào sản xuất một số chi tiết được dùng để có thể lắp ráp thành một sản phẩm hoàn chỉnh ưu việt. Nhờ đó, SME đang dần dần tạo nên một ngành công nghiệp và dịch vụ phụ trợ quan trọng vô cùng.
Đóng góp vào GDP quốc gia
Mỗi một doanh nghiệp vừa và nhỏ họ đều góp sức bản thân vào GDP của đất nước. Nhiều doanh nghiệp SME đã đóng góp từ khoảng 30-53% tổng số thu nhập GDP và đã sản xuất từ 19% đến 31% trong số tổng lượng hàng dùng để xuất khẩu ra thị trường ngoài nước.
Sự khác biệt giữa SME và Startup
Khi nhắc đến Startup, thì mọi người thường nghĩ đến đó là một công ty nhỏ khoảng từ 10-15 người đang bắt đầu hoạt động. Điều này sẽ đúng nhưng không đủ để có thể nói về Startup. Do vậy, Startup dễ bị nhầm lẫn với thuật ngữ doanh nghiệp SME.
Cùng Digital Marketing Agency DMA phân biệt 2 thuật ngữ, 2 loại hình doanh nghiệp này này theo các tiêu chí sau:
Khái niệm
- Doanh nghiệp SME chính là các công ty vừa và nhỏ hay siêu nhỏ về vốn, nhân sự cả về người lao động hay doanh thu.
- Startup là thuật ngữ chỉ những doanh nghiệp, họ đang trong giai đoạn bắt đầu kinh doanh nói chung và họ có khả năng tăng trưởng mạnh mẽ về quy mô.
Mục tiêu kinh doanh
- Doanh nghiệp SME thường sẽ kinh doanh theo một mô hình đã qua thử nghiệm với một quy mô vừa và nhỏ hoặc siêu nhỏ.
- Startup chính là để chỉ doanh nghiệp đang trong giai đoạn bắt đầu khởi nghiệp và trong tương lai có thể lớn mạnh thành một công ty với quy mô lớn và một tầm nhìn rộng.
Cạnh tranh
- Doanh nghiệp SME sẽ không chịu ảnh hưởng quá nhiều vào vấn đề phải độc đáo hay bản thân phải đột phá để cạnh tranh.
- Startup luôn luôn có sự cạnh tranh gay gắt, vì thế các sản phẩm cần đột phá, sáng tạo, mới lạ để đứng vững bước chân trên thị trường cũng như có thể thu hút thêm vốn đầu tư.
Chủ sở hữu
- Doanh nghiệp SME bình thường sẽ được sở hữu bởi cá nhân và sẽ ít huy động vốn từ bên ngoài. Việc điều hành, quản lý chủ yếu từ các thành viên trong một gia đình.
- Startup có thể sẵn sàng chia sẻ cổ phần hay kêu gọi vốn đầu tư để đảm bảo cho khả năng tăng trưởng và phát triển của doanh nghiệp.
Tốc độ tăng trưởng:
- Doanh nghiệp SME có thể đạt lợi nhuận từ ngày đầu tiên. Tuy nhiên, thì điều đó thường sẽ không tăng trưởng nhiều.
- Startup thường chịu lỗ trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, doanh thu có thể đạt được lợi nhuận cao trong tương lai và có thể tăng trưởng nhanh.
Vòng đời công ty
- Theo khảo sát doanh nghiệp SME thường có tỷ lệ thất bại trong ba năm đầu ít (khoảng 32%).
- Startup thường có tỷ lệ thất bại trong ba năm đầu là rất cao (có thể lên đến 92%).
Những câu hỏi thường gặp về Doanh nghiệp SME
Đặc điểm chung của doanh nghiệp SME đó là gì?
Câu trả lời: Doanh nghiệp SME thường sẽ có quy mô nhỏ, hoạt động rất linh hoạt và nhanh chóng, bản thân thích nghi với thị trường. Họ thường phải tập trung vào một lĩnh vực kinh doanh cụ thể nào đó và có khả năng tạo ra sự sáng tạo cũng như đột phá trong ngành.
Doanh nghiệp SME đã đóng góp như thế nào cho nền kinh tế?
Câu trả lời: Doanh nghiệp SME đã đóng góp vô cùng lớn cho nền kinh tế bằng cách họ tạo ra việc làm, thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế ở cấp độ địa phương và quốc gia, đồng thời họ còn góp phần thúc đẩy sự đa dạng và cả sự cạnh tranh trong thị trường.
Những ngành nghề phổ biến mà doanh nghiệp SME sẽ thường hoạt động là gì?
Câu trả lời: nhiều doanh nghiệp SME hoàn toàn có thể hoạt động trong nhiều ngành, nghề khác nhau, bao gồm các ngành thương mại, dịch vụ, công nghệ thông tin, dịch vụ, sản xuất, nông nghiệp, và cả trong nhiều lĩnh vực kinh doanh khác.
Có các hỗ trợ nào dành cho người làm doanh nghiệp SME?
Câu trả lời: Chính phủ và nhiều tổ chức kinh tế thường xuyên cung cấp các chương trình hỗ trợ đồng thời đưa ra chính sách ưu đãi dành cho người làm doanh nghiệp SME, bao gồm các công như hỗ trợ vốn vay, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực hay cả các chính sách khác nhằm tạo để tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động kinh doanh.
Qua bài viết này, Digital Marketing Agency DMA đã cung cấp thông tin cho bạn để trả lời cho câu hỏi doanh nghiệp SME là gì? các cơ sở pháp lý nào liên quan đến SME mà bạn nên biết. Bên cạnh đó, nêu lên các thuận lợi, khó khăn mà doanh nghiệp SME sẽ gặp phải cũng đã được thể hiện rõ ràng.
Digital Marketing Agency DMA rất hy vọng bài viết này sẽ hữu ích với bạn, giúp cho bạn đã có thêm thật kiến thức về doanh nghiệp SME là gì? Vai trò cũng như sự khác biệt SME và Startup. Chân thành cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết.